हाम्रो समाजमा बिषेश गरिकन दुइ किसिमका बिभेद छन...अन्तरजातिय र जातिमा आन्तरिक । पहिलो हालिमुहालि बर्ग खस जातिले अरु जातिलाइ गर्ने बिभेद, दोश्रो एउटै जाति भित्र हुने तल्लो जात माथिल्लो जात मा बिभेद । यो दुइटैको कारक तत्व भने मनुस्मृति द्वारा निर्देशित हिन्दु बर्णाक्रमको ४ जात बर्गिकरण र देशलाई हिन्दुकरण गरेको हुन आउँछ । हिन्दुमा नपर्ने जातिलाइ शुद्रमा अथवा त्यो भन्दा तल्लो मानिन्थ्यो । हिन्दु संस्कार सिकेर वा आर्थिक हैसियत, सामाजिक प्रतिष्ठा के आधारमा जात प्रथा तल्लो जात माथिल्लो जात भएको पाइन्छ । यो सबैको मूल कारण हिन्दुधर्म को जवर्जस्तिकरण नै हो । त्यसैले छुवाछुटको जरा अन्तर जातिय बिभेद र जाति भित्रको आन्तरिक बिभेद दुबै संग संबन्धित छ । जातिय भयो भन्ने हरुले यो अन्तर जातिय बिभेदवाट मुक्त गर्न नचाहेका हुन, अनि जात जातको कुरा मिसाएर फेरि जाति र जातलाई भ्रम पनि पारिसकेका छन । दुइटै बिभेदको अन्त्य एक जाति, एक भाषा, हिन्दु एकल हालिमुहालिको अन्त्य यानि संघियता नै हुन सक्छ ।