नेपालको उग्रराष्ट्रवादको नमुना

नेपालको उग्रराष्ट्रवादको नमुना:

बिद्वानहरुको भनाई छ,
"राष्ट्रवाद भनेको देश प्रति अन्ध मोह हुनु हो
देशभक्ति हुनु भनेको देश प्रति जिम्मेवार बन्नु हो /"

देशभक्तले देशको हानी कहिले पनि गर्दैनन, उनिहरु देशको भलो सोच्छ भने अनि बिदेशको चियो चर्चा पनि गर्दैनन । उग्रराष्ट्रवादले छिमेकीको कुभलो भनेको आफ्नो भलो सम्म सोच्दछन । उग्रराष्ट्रवादले देशको फाइदा नै गर्छ भन्ने छैन, यो अन्धा हुन्छ, यसले अन्धाधुन्ध बिदेशको चियो चर्चा गर्छ ।

उग्रराष्ट्रवाद बिशाल नेपाल, पूर्वमा टिष्टा पश्चिममा काँकडा जितेको बखान गर्न फुर्सद छैन देशमा न्याय, समानता र मानव अधिकारको कुरा गर्दा दाँतबाट पसीना आउँछ । एकल जातिय, एकल भाषा , एकल धर्म-संस्कृति को मात्रै पक्षपाति हुन्छन ।
उग्रराष्ट्रवादको नाममा एक भाषा एक भेष लाड्ने निति र नाराका साथ अगाडि आएका हुन जुन पुर्ण रुपमा हामी जस्तो बहुजातिय देशमा प्रत्युत्पादक नै हो यिनिहरुले बुझेका छैनन ।

उग्रराष्ट्रबादको ब्याख्या अनुसार नेपाल पितापुर्खाले युद्ध गरेर स्वाधिन हुन सफल देश भनेर गर्व गर्नेहरु छन । लड्नेले मरीमेटि नलडेको भन्न खोजिएको होइन । वास्तवमा नेपाल लडेर स्वाधिनताको रक्षा भएको होइन । नेपालको हार नै भएको हो । असमान सन्धि गर्न बाध्य नेपालले धेरै गुमाउनु यस्को प्रमाण हो । अर्को कुरा अंग्रेजको उद्देश्य नेपालको पुरा भूमी जित्नु नभै नेपाललाई बाध्य बनाइ कठपुतलि बनाउनु नै थियो, जुन कुरामा उनिहरु पूर्ण रुपमा सफल भएका थिए । कठपुतलि भएको एउटा उदाहरण जंग बहादुरले भारतको लखनउमा भएको अंग्रेज बिरुद्ध आन्दोलनलाई दमन गर्न नेपालबाट सेना पठाएका थिए । अर्को नमुना ब्रिटिश गोर्खा भर्ति लिन सकिन्छ । राणाशासनकाल कठपुतलि नै भएका थिए । भ्रम पारेर राष्ट्रबाद नाममा शासन गर्ने समुहहरु छन ।

भारत परस्त भयो भन्ने कुराहरु कतिको ठिक कतिको बेठिक, भारत बिरोधि भएर राष्ट्रवाद, राष्ट्रियता देखाउने कुरा कतिको ठिक कतिको बेठिक ? चीन र भारत संग वराबर दूरी राख्नु पर्छ भन्दै गर्दा:

• १.सवभन्दा पहिलो कुरा भूगोल हेरौं नेपालको उत्तरमा अग्ला अग्ला हिमाल दक्षिणमा छ समथर तराई भुभाग । बराबर दुरी हुन कित उत्तरका अग्ला हिमाललाई समथर गर्नु पर्यो नत्र दक्षिणको समथरमा अग्ला हिमालहरु बनाउनु पर्यो ।

• २. दक्षिणमा आवतजावत गर्न भिसा पासपोर्ट लाग्दैन उत्तरमा सब लाग्छ । बराबर दूरि गर्न कित उत्तरमा पनि बिना रोकतोक आवत जावत हुन सक्ने हुनु पर्यो नत्र दक्षिणमा पनि पासपोर्ट भिसाको ब्यवस्था हुनु पर्यो ।

• ३. भाषा, संस्कृति, धर्म दक्षिण संग गहिरो संम्बन्ध छ । बराबर दूरी गर्ने हो भने कित उत्तर संग पनि भाषा, संस्कृति, धर्म गहिरो संम्बन्ध राख्नु पर्यो, नभए दक्षिण संग पनि यो संम्बध हताउनु पर्यो ।

यो त भए अहिले अवस्था यस्मा हाम्रो भौगोलिक स्थितिले यो माथिको कुरालाई स्पष्ट पारेको छ । भूगोलको कारण हामी दक्षिण तिर अलि झुक्न वा नजिकन बाध्य छौं । यो कुरा सबैमा लागु हुन्छ, खाली राजनैतिक मुद्दा बनाएर जनतालाई मूर्ख बनाउनुको केहि तुक छैन । आफु सत्तामा बस्दा यहि कुराहरुले बाध्य हुन्छ, बिपक्षमा हुँदा बिरोध गर्छन । अरु केहि होइन । कसैले लेख्नु भएको कुराहरु हेर्दा अलि पुर्वाग्रहि हुनु हुन्छ कि जस्तो छ किनकि सम्झौता त कोशी, गण्डकि, टनकपुरको पनि बिरोध भएकै हो, अनि एम. आर. पि. (पासपोर्ट) को बिरोध भएर पछि कार्यान्वयन नभएको पनि हो । कहिल नोट छाप्ने कुरा हुन्छ त कहिले के कहिले के । सबैले राजनैतिक पार्टिहरु एक अर्कालाइ दोषी देख्नुको कुनै तुक छैन । खाली बिपक्षमा हुँदा मुर्कि कस्ने सरकारमा जाँदा त्यो मुर्कि आफ्नो गोजीमा राख्ने काम हो । तपाईको काम पनि त्यहि मात्रै हो ।

अर्को कुरा यो माथिको कुरा भन्दै गर्दा केहि प्रतिगमनकारिहरु भन्न थाल्छन । भारतले अतिक्रमण गरेको..." यो सबै राजनैतिक चेतनाको लहरलाई अर्कै दिशामा मोड्न प्रयोग गरिने अस्त्र हो । उग्रराष्ट्रवादिहरु भन्छन अव हामी आन्तरिक राजनितिको कुरा गर्नु हुन्न । उनिहरु अरु बेला भने चुप हुन्छन जब जब राजनैतिक चेतनाको लहर आउँछ उनिहरु यस्ता कुराहरु गर्छन । हामी भनछम हामी आन्तरिक राजनितिको चेतनाको लहरलाई पनि निरन्तरता दिन्छम अनि यस्ता सिमा मिचाईको पनि बिरोध गर्छम ।

समानता को सिद्धान्तमा राष्ट्रियता र एकताको बिकास हुनु पर्छ, एकल जातिय, एकात्मक, केन्द्रिकृत सामन्ति शासन ब्यवस्था केहि तुक छैन । अन्तमा,असमान नेपालीहरुको बिचमा एकता र राष्ट्रवादको मात्रै भजन गाउनु धोका हो । नागरिक समानताको आधारमा एकता र राष्ट्रवादको कुरा नै सार्थक र सत्य हो ।